Ο ύπνος είναι μια σημαντική φυσιολογική διαδικασία αναζωογόνησης του οργανισμού, απαραίτητη για την σωματική και διανοητική υγεία του ανθρώπου. Βελτιώνει τη μάθηση, την αντίληψη, την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων και τη δημιουργικότητα. Όταν μιλάμε για διαταραχές στον ύπνο μπορεί να αναφερόμαστε είτε στην ποιότητα ή στην ποσότητα ή στο ωράριο.
Υπάρχουν δύο τύποι ύπνου, οι οποίοι επαναλαμβάνονται κατά την διάρκεια της νύχτας, ο ύπνος REM και ο non-REM (βαθύς ύπνος συνήθως με όνειρα). Συνήθως υπάρχουν τρεις ως πέντε εναλλαγές τους (κύκλοι) κατά τη διάρκεια του βραδινού ύπνου.
Το πότε κοιμάται κάποιος είναι σημαντικό. Ο οργανισμός «δουλεύει» συνήθως με 24ωρο κιρκαδιανό ρυθμό, οπότε οι ώρες του ύπνου είναι καθορισμένες. Άτομα που δουλεύουν νυχτερινή βάρδια ή κάνουν υπερατλαντικά ταξίδια μπορεί να έχουν διαταραχή στον ύπνο.
Το πόσο ύπνο χρειάζεται κάποιος έχει σχέση με την ηλικία και διαφέρει από άτομο σε άτομο. Οι περισσότεροι ενήλικες χρειάζονται 7-9 ώρες ύπνου κάθε νύχτα.
Υπάρχουν περίπου 80 διαταραχές ύπνου τις οποίες μπορούμε να τις χωρίσουμε, ανάλογα με τη φύση τους, σε 4 βασικές κατηγορίες:
- Δυσκολία στην έλευση και τη διατήρηση του ύπνου
- Δυσκολία στο να παραμείνει το άτομο ξύπνιο
- Δυσκολία να ακολουθήσει ένα κανονικό πρόγραμμα ύπνου
- Προβληματικές συμπεριφορές κατά τη διάρκεια του ύπνου
Κοινά προβλήματα ύπνου είναι η αϋπνία και η υπνική άπνοια.