Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής – Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) είναι η συχνότερη νευροαναπτυξιακή διαταραχή της παιδικής ηλικίας, η οποία χαρακτηρίζεται από απροσεξία, υπερκινητικότητα και παρορμητικότητα. Ανάλογα με το ταξινομικό σύστημα που θα χρησιμοποιηθεί για τη διάγνωση, το ποσοστό της υπολογίζεται περίπου 1-2% αν η διάγνωση γίνει σύμφωνα με το ICD-10 και αυξάνεται στο 3-7% αν η διάγνωση γίνει σύμφωνα με το DSM-IV-TR.
Η διάγνωση της ΔΕΠΥ παλαιότερα αφορούσε μόνο την παιδική ηλικία και έχει αμφισβητηθεί αρκετά στον ενήλικο πληθυσμό. Πλέον όμως είναι ευρέως αποδεκτό πως αφορά και τους ενήλικες. Ουσιαστικά τα 2/3 των παιδιών με ΔΕΠΥ συνεχίζουν να έχουν κλινικά σημαντική διαταραχή ως ενήλικες, με τα συνοδά κλινικά και ψυχοκοινωνικά προβλήματα στα άτομα που πάσχουν και στο περιβάλλον τους.
Προκειμένου να αυξηθεί η αξιοπιστία και η εγκυρότητα της διάγνωσης, είναι απαραίτητη η συλλογή πληροφοριών και από την παιδική ηλικία (εφ’ όσον το DSM 5 τοποθετεί την ηλικία έναρξης πριν τα 12 έτη), ως εκ τούτου απαιτείται αναδρομική διάγνωση. Έχει πλέον καθιερωθεί ειδική μεθοδολογία διάγνωσης και περιλαμβάνει λεπτομερές ιατρικό ιστορικό για το παρόν και το παρελθόν, κλινική συνέντευξη, τη συμπλήρωση ερωτηματολογίων και κλιμάκων.
Πολλοί ενήλικες δεν ξέρουν πως έχουν ΔΕΠΥ. Συνήθως υποχωρούν τα εμφανή συμπτώματα της υπερκινητικότητας τα οποία μετατρέπονται σε ένα εσωτερικό, υποκειμενικό αίσθημα ανησυχίας. Οι ενήλικες με ΔΕΠΥ έχουν περισσότερες πιθανότητες να εγκαταλείψουν τις σπουδές τους, να απολυθούν από την εργασία τους ή να έχουν κακές σχέσεις με συναδέλφους και εργοδότες. Έχουν την τάση να αλλάζουν συνεχώς δουλειές γιατί βαριούνται και συνήθως προτιμούν εργασίες χωρίς την «ρουτίνα» του γραφείου. Συχνά φαίνεται σαν να μην ακούν τους άλλους, μιλούν δυνατά, διακόπτουν το συνομιλητή τους, μπορεί να έχουν προβλήματα με τη χρήση αλκοόλ ή άλλων ουσιών, με το τζόγο. Στην προσωπική τους ζωή μπορεί να υπάρχουν προβλήματα στις σχέσεις και μπορεί να έχουν συχνά χωρισμούς, διαζύγια. Εμφανίζουν συχνά επικίνδυνη οδηγική συμπεριφορά είτε με τη μορφή της γρήγορης είτε με τη μορφή της απρόσεκτης οδήγησης.
Τα άτομα με ΔΕΠΥ σε πολύ μεγάλο βαθμό εμφανίζουν συννόσηση με άλλες διαταραχές. Έτσι σύμφωνα με τη National Comorbidity Survey Replication σε ενήλικες, η ΔΕΠΥ συχνότερα συνυπάρχει με αγχώδεις διαταραχές, με διαταραχές της διάθεσης, με διαταραχή στη χρήση ουσιών. Επίσης σύμφωνα με την ίδια έρευνα αυξημένο είναι το ποσοστό συνύπαρξης της ΔΕΠΥ με εσωστρεφείς και εξωστρεφείς διαταραχές, με τη μείζονα κατάθλιψη και τη διπολική διαταραχή.